21 Ocak 2023
Doğal kaynaklarımız korunur
Eğer hepimiz tüketimi azaltır, tekrar kullanır ve geri dönüşüme katkı sağlarsak dünya kaynaklarının gelecek kuşaklara da kalmasını sağlayabiliriz. Geri dönüşüm sadece malzeme tasarrufu sağlamaz aynı zamanda enerji tasarrufu da sağlar. Yeni bir ürünü üretebilmek için çok fazla enerji ve kaynak gerekir, geri dönüşebilir malzemeleri çöpe attığımızda ise üretimi esnasında tüketilen enerji ve kaynaklarını da çöpe atmış oluruz. Geri dönüşümün amacı; kaynakların tükenmesini önlemek ve atık çöp miktarını azaltmaktır. Cam, kağıt, alüminyum, plastik, pil, motor yağı gibi maddeler geri dönüştürülerek tekrar kullanılabilir hale gelir bu da ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlar. Aynı zamanda ülkelerdeki katı atıkların depolanması ve taşınması gibi sorunları da engeller.
Dünyada ve Türkiye’de Güncel Durum Nedir?
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD)’nin araştırmalarına göre, Almanlar çöplerinin %65’ini ayrıştırıyorlar ve değerlendirilmelerini sağlıyorlar. Geri dönüştürülemeyen çöpleri ise tekrar kullanarak yakıt üretiyorlar veya farklı tasarımlarla yeni ürünler elde ediyorlar. Böylece neredeyse hiçbir şey “boşa gitmemiş” oluyor!
Avrupa Çevre Ajansı’nın (EEA) verilerine göre, diğer Avrupa ülkeleri de çöp konusunda en az Almanya kadar gayretli görünüyor. Avusturya, Belçika, İsviçre, Hollanda ve İsveç çöplerinin en az %50’sini geri dönüştürüyor ve büyük bir kısmı yeniden kullanılıyor. Geri dönüşüm ve çevreyi koruma konusunda Almanya’yı takip eden Güney Kore atıklarının %59’unu geri dönüştürüyor, Amerika ise %35’lik bir oranla gelişmiş ülkelerin ortalamasının biraz üzerinde yer alıyor. Belki şaşırtıcı olmayacak ama örnek verdiğimiz bu ülkeler maalesef bizim ülkemizden kilometrelerce ilerideler. Çünkü Türkiye’deki çöpün %99’u atık depolama sahalarına gömülüyor.
Geri Dönüşüm Nasıl Yaygınlaşır?
Geri dönüşüm sürecinin gerçek anlamda işlerlik kazanması ancak konunun bir devlet politikası haline gelmesi ile mümkün olacaktır. Kaldı ki ülkemizde son zamanlarda hükümet destekli ‘sıfır atık’ projesi hayata geçirilmekte ve konuyla ilgili olumlu gelişmeler yaşanmaktadır.
Geri dönüşüm sürecinde ilk adım atıkları azaltmak olmalıdır. Bu sağlandıktan sonra ise atıkların kaynağında ayrıştırılması ve bunların yerel yönetimlerce toplanarak geri dönüşüm tesislerine iletmesi ile devam eder. Geri dönüştürülebilir her malzeme için ayrı çöp kutuları kullanmak dönüşüm sürecini hızlandırır ve kolaylaştırır. Aynı zamanda geri dönüşümü doğru uygulayan tüketiciler ve bu konuda çalışma yapan okullara küçük ödüller verilmesi de bu güzel alışkanlığa katılımı artırabilir.
Neden geri dönüşüm yapmalıyız?
Eğer hepimiz tüketimi azaltır, tekrar kullanır ve geri dönüşüme katkı sağlarsak dünya kaynaklarının gelecek kuşaklara da kalmasını sağlayabiliriz. Geri dönüşüm; malzemelerin değerlendirilmesini sağlar ve atık depolama - yakma ihtiyacını azaltır, çevre kirliliğinin azaltılmasına katkısı olur. Geri dönüşüm sadece malzeme tasarrufu sağlamaz aynı zamanda enerji tasarrufu da sağlar.
Aslında geri dönüşüm tahmin edildiği kadar zor değildir. Sadece alışkanlıkların değişmesi ve çöpün kaynağında ayrıştırılması bile sürecin hızlanmasına fayda sağlayacaktır.
Geri dönüşüm evde başlar. Geri dönüşüme bir bütün olarak bakılmalıdır. Asıl fikir; azalt, yeniden kullan ve geri dönüştür. Herkes üstüne düşeni yaptığında çok büyük farklar yaratacağımızın farkında olmalıyız.